Kustosz Domu Mikołaja Kopernika: Doceniają nas na arenie międzynarodowej

- Przygotowane przez nas propozycje dotyczą zarówno dzieł o wysokiej wartości artystycznej, jak i tych pochodzących z kultury masowej. Wystawy mogą trafiać do różnych osób niezależnie od ich zainteresowań - zachęca do udziału w wydarzeniach w Roku Kopernikańskim kustosz i kierownik Domu Mikołaja Kopernika Michał Kłosiński.

Oto Toruń: Mikołaj Kopernik to jeden z symboli Torunia. Postać wybitnego astronoma sprowadza do naszego miasta wielu turystów. Czy muzeum znajdujące się w kamienicy, która niegdyś należała do jego rodziny, cieszy się sporym zainteresowaniem ze strony odwiedzających? 

Michał Kłosiński: Muszę powiedzieć, że nie mamy problemu z publicznością. Dom Mikołaja Kopernika jest ikonicznym miejscem na turystycznej mapie Torunia. W zeszłym roku otrzymaliśmy wyróżnienie europejskiej nagrody muzealnej za znajdującą się u nas wystawę stałą. Świadczy to o tym, że nasza praca jest doceniana na arenie międzynarodowej, co dostrzegają widzowie. Rocznie mamy ponad sto tysięcy zwiedzających. Istnieje szansa, że w tym roku ta liczba będzie większa, gdyż w styczniu wyglądało to obiecująco. Trzeba też pamiętać, że obchodzimy Rok Kopernikański. 

Co mogą zobaczyć odwiedzający Państwa muzeum? 

Chcemy pokazywać, jak w czasach dzieciństwa Mikołaja Kopernika wyglądało życie codzienne klasycznej rodziny mieszczańskiej w mieście, które jest członkiem Hanzy. Młodość Kopernika wyglądała tak, jak ją prezentujemy w tylnym trakcie, a więc w miejscu, gdzie koncentrowało się życie codzienne. Pokazujemy także wysoką sień, palenisko, kuchnię, kantor kupiecki. Ciekawostką jest fakt, że większość domu była przeznaczona na przestrzeń magazynową.  

Oferta dla gości w tym roku jest jeszcze bogatsza. Do końca 2023 można zobaczyć wyjątkową wystawę zatytułowaną “Pamięć bardzo rzeczowa” (na zdjęciach w galerii pod tytułem newsa).  

Jest ściśle związana z naszą kolekcją, którą gromadziliśmy od lat. Są to przedmioty codziennego użytku związane z patronem 2023 roku m.in. koszulki, szklanki i proporczyki. Tymi rzeczami zajmowało się wielu pracowników w historii Domu Mikołaja Kopernika. Z perspektywy 20 lat pracy w tym miejscu muszę powiedzieć, że te eksponaty zawsze były traktowane trochę drugoplanowo. To obiekty, które określamy dokumentami życia społecznego i pamiątkami. Ten zbiór został założony przez panią Janinę Mazurkiewicz blisko 50 lat temu. W ósmej i dziewiątej dekadzie minionego wieku różnego rodzaju talerze i inne przedmioty nie zwracały szczególnej uwagi społeczeństwa.  

Cały czas trwa zbieranie eksponatów na wspomnianą wystawę. Czy gdyby któryś z Czytelników posiadał pamiątkę lub pamiątki związane z Mikołajem Kopernikiem, to może się zgłosić do Państwa? 

Oczywiście. Serdecznie zapraszamy i jesteśmy otwarci. Będziemy bardzo wdzięczni za wszystkie pamiątki. Dlatego zwracamy się do Państwa z prośbą o dostarczenie nam takich rekwizytów.  

Którą z pamiątek uważa Pan za najcenniejszą i najciekawszą? 

Osobiście ujął mnie dywan wyprodukowany w ważnym dla Torunia zakładzie Elana. Powstał w 1973 roku w związku z obchodami 500. rocznicy urodzin Kopernika. Podarował nam go jeden z mieszkańców. Oczywiście można powiedzieć, że to typowa produkcja z czasów PRL-u, jednak uznaliśmy ten dywan za coś szczególnego. Głównie z racji, że został przyniesiony przez torunianina, który żywo pamięta obchody z 1973 roku. Wspominany pan opowiedział nam o tym czasie i zrobiło to na mnie duże wrażenie. 

Z okazji 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika chcą Państwo zmienić nieco otoczenie wiszącego w Ratuszu Staromiejskim XVI-wiecznego portretu astronoma. Na czym ma polegać nowość? 

Nie ukrywam, że jest to jedno z najważniejszych przedsięwzięć w tym roku. Na ten moment nie możemy ujawnić zbyt wielu szczegółów, gdyż o nich opowiemy po pokazaniu nowej odsłony. Pomysł, żeby pokazać obraz w ciekawszy sposób, kiełkował w nas od kilku lat. Mam nadzieję, że będzie to główny punkt Sali Mieszczańskiej, w której przez wiele lat zbierali się rajcy. Mikołaj Kopernik jako syn tego miasta zasłużył na umieszczenie jego portretu w centralnym punkcie tak ważnego miejsca.

Obchody Roku Kopernikańskiego sprawiły, że przy przygotowaniu wydarzeń współpracują Państwo z innymi instytucjami. W kooperacji z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika oraz Archiwum Państwowym udało się zebrać bogatą kolekcję książek związanych z wybitnym torunianinem. 

Wystawa “Ze wszech ksiąg najbardziej godna przeczytania. Wokół "De Revolutionibus"” będzie dostępna od 18 lutego do 7 maja w Ratuszu Staromiejskim. Pokażemy siedem różnych egzemplarzy "De Revolutionibus" z pierwszego, drugiego i trzeciego wydania. Będą też starodruki z czasów Kopernika. Do tego chcemy pokazać książki sprzed i po opublikowaniu teorii heliocentrycznej, żeby zobrazować czasy, w których Kopernik prowadził badania. Ten kontrast ma ukazać, jakim przełomem było odkrycie toruńskiego astronoma, które długo kwestionowano. Pokaz dopełni blisko 80 różnych grafik z wizerunkiem Kopernika. 

Od 8 września do 12 listopada w Toruniu będzie można zobaczyć oryginalne dokumenty uzupełnione przez Mikołaja Kopernika, które zostały zrabowane przez Szwedów w XVII wieku. Ciężko było wypożyczyć te eksponaty? 

Mamy wstępne potwierdzenie od biblioteki w Uppsali, że uda nam się coś z dawnych zbiorów Kopernika pokazać w Toruniu. Będzie to możliwe podczas wystawy “Misterium słońca - Kopernik syn renesansu”. Proces użyczenia tych eksponatów wymagał wykonania wielu rozmów i długiej wymiany korespondencji. Nie wystarczy wysłać samej prośby do danej jednostki, gdyż trzeba pamiętać o kwestiach związanych z konserwacją dzieł oraz logistyką. W Toruniu pojawią się także książki z Biblioteki Watykańskiej. Podczas tej wystawy będzie można zobaczyć również obrazy, meble oraz wyroby ceramiczne.  

Oferta wydarzeń w Roku Kopernikańskim zawiera też propozycje wywodzące się z kultury masowej. Pod koniec roku w Domu Mikołaja Kopernika zostanie zaprezentowana bogata kolekcja plakatów.  

W naszych zbiorach posiadamy ponad 700 sztuk tego typu eksponatów. Wśród nich są egzemplarze wykonane przez wybitnych twórców, ale także afisze i materiały propagandowe. Ta wystawa zakończy Rok Kopernikański w naszej instytucji.

Przygotowano też coś dla najmłodszych. Głównym wątkiem tegorocznej edycji międzynarodowego konkursu plastycznego “Moja przygoda w muzeum” będzie osoba Mikołaja Kopernika. Od kiedy można nadsyłać prace? 

Umożliwimy to od połowy roku. Ogłoszenie laureatów nastąpi na przełomie listopada i grudnia. Obecnie zaczynamy promocję konkursu. Myślimy o dzieciach i jest to ukłon z naszej strony w kierunku najmłodszej widowni. Serdecznie zapraszamy do nadsyłania prac.

Uważa Pan, że program Roku Kopernikańskiego ma prawo zainteresować szerokie grono odbiorców? 

 Przygotowane przez nas propozycje dotyczą zarówno dzieł o wysokiej wartości artystycznej, jak i tych pochodzących z kultury masowej. Wystawy mogą trafiać do różnych osób niezależnie od ich zainteresowań. Mamy nadzieję, że zostaną odwiedzone przez wielu gości, gdyż przygotowanie wydarzeń w ramach Roku Kopernikańskiego wymagało od nas dużego nakładu pracy. 

Rozmawiał Bartosz Fryckowski

Chcesz być na bieżąco z informacjami z Torunia i okolic? Polub nas na Facebooku

Przeczytałeś właśnie artykuł na stronie www.ototorun.pl. To portal internetowy, który codziennie odwiedza kilkadziesiąt tysięcy mieszkańców Torunia i regionu. To doskonała witryna do wypromowania swojej marki czy firmy. Zaufało nam już wiele prestiżowych firm z naszego miasta. Jesteś zainteresowany reklamą? Napisz na e-mail: t.kaczynski@ototorun.pl.