Wielki konflikt o zabytkowy dwór w centrum Torunia. Wyprowadzka została odroczona

Sprawa przyszłości znajdującego się przy Podmurnej Dworu Mieszczańskiego budziła w ostatnich dniach sporo emocji. Na ten moment wiadomo, że Towarzystwo Miast Partnerskich Torunia będzie musiało opuścić swoją siedzibę do 31 grudnia 2025 roku. Przedstawiciele organizacji nie zgadzają się z taką decyzją. 


Towarzystwo Miast Partnerskich Torunia tworzą społecznicy i wolontariusze. Organizacja zgodnie ze swoim statutem ma za zadanie promować Toruń w miastach bliźniaczych oraz prezentować miasta partnerskie w Toruniu. Blisko 30 lat temu organizacja poszukiwała w naszym mieście dogodnego miejsca na swoją siedzibę. Przedstawiciele Lejdy stwierdzili, że idealnym obiektem będzie znajdujący się przy ulicy Podmurnej 4-6 Dwór Mieszczański.

Obiekt został gruntownie wyremontowany. Modernizacja pochłonęła ponad milion złotych i była możliwa dzięki wsparciu finansowemu Getyngi oraz Lejdy. Gmina Miasta Toruń regularnie finansowała też różne drobniejsze remonty. Towarzystwo działa w Dworze Mieszczańskim od 1996 roku. W przestrzeniach budynku odbywa się szereg wydarzeń kulturalnych. Mowa tu m.in. o wystawach zarówno toruńskich artystów, jak i twórców z miast partnerskich. Dobrym przykładem cyklicznego wydarzenia organizowanego przez TMPT są Ogrodowe Spotkania z Piosenką Francuską.

Obecnie TMPT wynajmuje część Dworu Mieszczańskiego pod biura. W budynku mieści się także Pub Końcówa. Podczas Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Tofifest w ogrodzie przy dworze rozstawiane jest kino plenerowe. Z punktu widzenia działalności TMPT istotnym elementem są pokoje gościnne, z których podczas swoich wizyt w Toruniu nieodpłatnie korzystają przybysze z miast partnerskich.

Umowa na użytkowanie nieruchomości przez TMPT obowiązywała przez 25 lat i wygasła 18 czerwca 2021 roku. Towarzystwo próbowało wtedy skontaktować się z władzami miasta w sprawie przedłużenia najmu. Złożono nawet wniosek o sporządzenie nowej umowy. To działanie okazało się nieskuteczne. Przełom nastąpił dopiero po tym, gdy wandale wybili witraż w budynku, a TMPT nie wiedziało, kto ma finansować naprawę szkody. Wtedy ówczesny wiceprezydent Zbigniew Rasielewski przedłużył umowę do czasu ustalenia nowych warunków.

7 lutego TMPT otrzymało pismo od wiceprezydenta Adama Szponki, w którym organizacja została poinformowana o tym, że 31 marca 2025 roku do godziny 12 musi opuścić Dwór Mieszczański. W ocenie magistratu obiekt wymaga remontu, a szacunkowy koszt modernizacji to około 400 tysięcy złotych. Dodatkowo Urząd Miasta Torunia zastanawia się czy TMPT potrzebuje, aż tak dużej powierzchni, jak 470 m2.

- Osobiście wizytowałem budynek Dworu Mieszczańskiego. Decyzja jest jednoznaczna. Na pewno będziemy chcieli zmienić te funkcje. Wątpliwości moje i moich prawników budzi okres od 2021 roku do chwili obecnej. Jeśli byśmy się zdecydowali użyczyć ten budynek na dłużej niż trzy lata, to po pierwsze powinniśmy przyjść z projektem uchwały i zapytać radnych, czy wyrażą na to zgodę. A po drugie widzimy, że z całym szacunkiem do towarzystwa, bo obserwujemy ich działalność, no jednak jest to kubatura, która wybiega trochę swoim kosztem utrzymaniem ponad możliwości utrzymania przez ten jeden podmiot - mówił prezydent Paweł Gulewski.

Towarzystwo zauważa, że na zajmowany przez organizację metraż składają się w dużej mierze pokoje gościnne oraz przestrzenie wystawiennicze. Dodatkowo TMPT nie zgadza się z opiniami, iż budynek wymaga remontów za 400 tysięcy złotych.

- Te osoby, które obejrzały w ostatnim czasie dwór, nie sugerują, że trzeba tutaj przeprowadzić duży remont. Ślady zacieków są widoczne w jednej sali. I to nie jest wina dachu, jak mówił pan prezydent, tylko wynikało to z niedostatecznie zabezpieczonego przed gwałtownym deszczem balkonu. Wezwaliśmy ekipę i to zostało naprawione. Teraz już nie widać w ogóle świeżych zacieków. Według mnie 400 tysięcy złotych to jest to bardzo wysoka kwota i przyznam się szczerze, że nie wiem, jakie są koszty remontu tego pomieszczania, ale na pewno nie wynoszą 400 tysięcy złotych - powiedziała przewodnicząca TMPT Grażyna Brzezińska.

25 lutego prezydent Paweł Gulewski spotkał się z przedstawicielami TMPT. Najważniejszą wiadomością płynącą z rozmowy jest przedłużenie terminu, w którym TMPT będzie musiało opuścić Dwór Mieszczański. Nowa data to 31 grudnia 2025 roku. Władze miasta poprosiły towarzystwo o przedstawienie swoich potrzeb lokalowych oraz wizji funkcjonowania tego miejsca. Magistrat będzie poszukiwał lokalu, w którym TMPT miałoby kontynuować działalność.

- Przede wszystkim jesteśmy zadowoleni, że nie musimy się pakować pod koniec marca, bo to byłoby nierealne. Pan prezydent przedłużył okres wypowiedzenia do ostatniego grudnia. W tym czasie mamy się zastanowić, jaki lokal by spełnił warunki niezbędne do tego, żebyśmy mogli funkcjonować tak, jak do tej pory. Ale my na dzień dzisiejszy nie jesteśmy gotowi opuścić dworu nawet pod koniec grudnia. Być może czas zrobi swoje, ale w tej chwili jesteśmy oburzeni, że taka sytuacja w ogóle ma miejsce i jesteśmy na „nie" - powiedziała Grażyna Brzezińska.

Paweł Gulewski zapewnił, że że Dwór Mieszczański nie zostanie sprzedany i nie będzie wynajmowany komercyjnie. Władze miasta uważają, że w przyszłości w pomieszczeniach Dworu Mieszczańskiego mogą być zlokalizowane instytucje miejskie. Częściowo pomieszczenia mogłyby być wykorzystane przez mieszkańców Torunia oraz inne organizacje pozarządowe.

- Nowe funkcje będą miały charakter publiczny. Na pewno bardzo mi się podoba to w jakim kierunku poszedł funkcjonalnie Kulturalny HUB na Bydgoskim Przedmieściu i jest tam miejsce dla instytucji kultury oraz przestrzeń otwarta dla ludzi, którzy chcą się realizować. Chcielibyśmy zaprojektować część miejsca, które ma w sobie ten Dwór Mieszczański na funkcje społeczne. Dlaczego Rada Okręgu nie miałaby się tam spotykać? Być może któryś z działów mniejszych oczywiście uda się tam dyslokować na wyższe piętro - opowiadał 21 lutego prezydent Paweł Gulewski.

Wiceprzewodniczący Rady Miasta Torunia z PiS Michał Jakubaszek zwołał na 26 lutego spotkanie mediacyjne, na które zaprosił prezydenta Pawła Gulewskiego oraz przedstawicieli TMPT. Finalnie z uwagi na kolegium prezydenckie udział w spotkaniu wziął wiceprezydent Adam Szponka.

- Chcemy porozmawiać rzeczowo i merytorycznie na temat tej sytuacji, bo sprawa dotyczy przyszłości Dworu Mieszczańskiego. Przez kilka miesięcy prezydent nie znalazł czasu na spotkanie z przedstawicielami towarzystwa, z mieszkańcami Torunia. Chociaż zapewnia, że jest otwarty na dialog. Wczoraj odbyło się krótkie spotkanie. Prezydent zaczepił panią przewodniczącą na korytarzu i wygłosił swoje oświadczenie, a dyskusja jest potrzebna ze względu na współpracę międzynarodową i kulturę toruńską - opowiadał przed spotkaniem wiceprzewodniczący Rady Miasta Torunia Michał Jakubaszek.

Podczas spotkania przedstawiciele TMPT przedstawili swoje plany na najbliższy czas i opowiedzieli o bieżącej działalności organizacji. Towarzystwo chce poszerzyć statut o szerszą oraz bardziej otwartą działalność. Organizacja zapewniła także, że współpracuje z innymi organizacjami pozarządowymi m.in. Związkiem Polskich Artystów Plastyków, który korzysta z Dworu Mieszczańskiego oraz z organizatorami Festiwalu Wisły, którzy chcieliby użyczyć część budynku.

Dodatkowo TMPT planuje organizacje konferencji o przemocy. Toruński społecznik Piotr Korpal chciałby w ogrodzie przy dworze ustawić ule i prowadzić zieloną szkołę. Przestrzeń ogrodu przy dworze mogłaby służyć też innym stowarzyszeniom i fundacjom. Na ten moment miasto oczekuje od TMPT konkretnych informacji o potrzebach lokalowych i wizjach na to miejsce.

Dwór Mieszczański powstał w 1489 roku. Do budowy budynku wykorzystano prawdopodobnie cegły ze wzburzonego przez mieszkańców Zamku Krzyżackiego. Obiekt na początku służył jako letnia rezydencja dla Bractwa św. Jerzego. W przeszłości działały tam m.in. dom dziecka i schronisko młodzieżowe.

Autor: Bartosz Fryckowski

Chcesz być na bieżąco z informacjami z Torunia i okolic? Obserwuj nas na Facebooku oraz Instagramie.