Pałac pod Toruniem zyska nowe życie. To inwestycja za blisko 39 milionów złotych

Historia pałacu w podtoruńskiej Nawrze sięga przełomu XVIII i XIX wieku. Niestety w ciągu ostatnich 30 lat zabytkowy obiekt popadł w ruinę. Teraz ma powstać tam muzeum.

Klasycystyczny pałac w znajdującej się zaledwie 7 kilometrów od Chełmży Nawrze powstał w latach 1798-1805 według projektu Hilarego Szpilowskiego. Budynek powstał w miejscu dawnego podpiwniczonego dworu.

Sama Nawra od XVIII do końca XX wieku była jednym z głównych ośrodków życia kulturalnego i towarzyskiego. Zarówno Sczanieccy, jak i Kruszyńscy angażowali się w życie polityczne, ekonomiczne i społeczne. W Nawrze organizowano także bale ziemiańskie. Rodziny z Nawry brały udział w powstaniach - styczniowym i listopadowym, wojnach moskiewskich oraz wyprawie wiedeńskiej.  

Szczanieccy swój patriotyzm potwierdzili w czasach II Wojny Światowej, kiedy mogli zostać w pałacu, gdyby podpisali Niemiecką Listę Narodowościową. W 1942 roku wysiedlono ich do Chełmży, a pałac zaczęto dewastować. Po wojnie majątek trafił we władanie Skarbu Państwa. Zarządcą został Uniwersytet Mikołaja Kopernika, a od 1954 Państwowe Gospodarstwo Rolne. Od 1974 roku kompleks służył Zakładowi Doświadczalnemu Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Akademii Nauk, który urządził tam labolatoria, mieszkania dla pracowników oraz przedszkole.

Rodzina Sczanieckich ponowie weszła w posiadanie pałacu. Jednak zdecydowała się przekazać obiekt Samorządowi Województwa Kujawsko-Pomorskiego, który planuje utworzyć tam muzeum ziemiaństwa. Od 2021 roku pałacem zajmuje się Kujawsko-Pomorskie Centrum Dziedzictwa w Toruniu.

9 grudnia doszło do podpisania umowy pomiędzy władzami województwa a wykonawcą remontu firmą „Dolmar”. - Szkoda, że w Polsce wszystko musi upaść, aby dokonać odbudowy. My teraz z ruin podnosimy pałac. Co, gdyby komuniści nie odebrali tego rodzinie Sczanieckich? Musimy wydać miliony złotych. Jest to nieprawdopodobny skarb. Nie tylko materialny, ale i dziedzictwa niematerialnego - powiedział wówczas marszałek Piotr Całbecki.

Remont ma potrwać dwa lata i jest sporym wyzwaniem z uwagi na zabytkowy charakter kompleksu. - Obiekt jest objęty nadzorem konserwatorskim. Jeżeli chodzi o same prace, to będą bardzo trudne, z tego względu, że całość jest w fatalnym stanie technicznym. Do tego jeszcze dwie oficyny, dom zarządczy, dom ogrodnika, więc tych budynków w całości jest osiem. Całkowity koszt to blisko 39 milionów złotych. Czas realizacji 24 miesiące - powiedział prezes zarządu Kujawsko-Pomorskie Inwestycje Regionalne Jarosław Wierski.

Na początku roku wystartowały prace budowlano-konserwatorskie polegające na przygotowanieu placu budowy i zabezpieczeniu obiektów, porządkowaniu przestrzeni w pałacu i oficynie zachodniej, rozbiórce ścian działowych i wyposażenia wnętrz z czasów po 1940 roku. Elementem prac jest odkrywanie stropów oraz wymiana pokrycia dachowego w oficynie zachodniej.

Pod koniec 2027 roku w Nawrze ma zacząć funkcjonować Muzeum Ziemiaństwa im. Rodziny Sczanieckich. -  Będziemy chcieli mówić o elementach kulturowych związanych z ziemiaństwem, relacjach oraz historii ruchu ziemiańskiego i chłopskiego na terenie ziemii chełmińskiej. To wszystko wiąże się z istotą tego obszaru - powiedział dyrektor Kujawsko-Pomorskiego Centrum Dziedzictwa dr Marek Rubnikowicz. 

Modernizacja zostanie dofinansowana ze środków Funduszy Unijnych dla Kujaw i Pomorza w perspektywie 2021-27 i pochłonie blisko 39 milionów złotych.

Autor: Bartosz Fryckowski

Chcesz być na bieżąco z informacjami z Torunia i okolic? Obserwuj nas na Facebooku oraz Instagramie.