Robert Kowalski: Wszyscy zazdroszczą nam elektrociepłowni w Toruniu

- Kiedy spotykam się z władzami innych miast i branżystami, wszyscy zazdroszczą nam naszej elektrociepłowni w Toruniu. Dziś opłaty środowiskowe, wymogi dotyczące polityki klimatycznej, limitów emisji poszczególnych zanieczyszczeń powodują, że władze samorządowe innych miast mają problem z utrzymaniem źródła ciepła opartego na paliwie węglowym. Muszą podjąć decyzję o zmianie swojego modelu energetycznego - mówi w rozmowie z "Oto Toruń" Robert Kowalski, prezes zarządu PGE Toruń.

"Oto Toruń": PGE Toruń zajmuje się produkcją energii elektrycznej i ciepła na potrzeby grzewcze i ciepłej wody użytkowej. Wasza działalność jest bardziej ekologiczna niż np. produkcja ciepła z wykorzystaniem węgla. Jak zmieniła się zarządzana przez Was sieć ciepłownicza w ostatnim czasie?

Cały czas rozbudowujemy system ciepłowniczy. System ciepłowniczy to pojęcie szersze niż sama sieć – bo to zarówno źródło ciepła, jak i sieci ciepłownicze z węzłami. PGE Toruń odpowiada nie tylko za wytwarzanie ciepła, ale też za jego dystrybucję do odbiorcy finalnego. Sama sieć funkcjonuje tylko w prawobrzeżnej części Torunia, ale zamieszkuje ją ok. 80 proc. torunian i my w ok. 70 proc. pokrywamy ich potrzeby cieplne.

A co z lewobrzeżem? W jaki sposób mieszkańcy tej części Torunia są zaopatrywani w ciepło?

Na lewobrzeżu funkcjonują nasze kotłownie indywidualne i małe systemy rozproszone, w ten sposób produkujemy ciepło dla mieszkańców tej części miasta.

Jak wpływa na działalność PGE Toruń koncepcja “zielonego ładu” i regulacje związane z tą promowaną przez instytucje Unii Europejskiej strategią?

Nie są to dla nas żadne ograniczenia, ponieważ spełniamy nawet bardzo rygorystyczne wymogi. Każdy z nas chciałby oddychać czystym powietrzem i żyć w miejscu, gdzie nie ma dymiących kominów. Nam udało się to zrealizować w Toruniu trzy lata temu, poprzez wymianę ciepłowni węglowej. Zamieniliśmy ją na nowoczesną elektrociepłownię gazową. Poza ciepłem produkuje ona też energię elektryczną, z niskoemisyjnego paliwa, jakim jest gaz. To dużo bardziej ekologiczne i bezpieczniejsze rozwiązanie niż węgiel, co widać przede wszystkim po obciążeniach środowiskowych wynikających z korzystania z paliwa węglowego - koszty emisji dwutlenku węgla pojawiającego się podczas spalania wzrosły kilkukrotnie w ciągu ostatnich 2-3 lat.

W najbliższym czasie ceny pójdą w górę?

Na pewno ulegną zmianie. Zawsze wychodzę z założenia i często też to podkreślam, że najtańszą energią jest energia niezużyta. Zatem koszty ogrzewania to nie jest tylko cena ciepła, ale też oczywiście wielkość jego zużycia. Dlatego warto zwrócić uwagę nie tylko na cenę, ale też efektywność korzystania z dostarczanego ciepła. Wprowadziliśmy szereg rozwiązań związanych z oszczędnością energetyczną i wydajnym korzystaniem z energii. To ma pomóc naszym klientom i być dla nich swego rodzaju ochroną.

W jaki sposób?

Od lipca mamy w pakiecie energetycznym nową usługę. Jest to termowizja instalacji wewnętrznych budynku. Wystarczy zadzwonić do biura obsługi klienta i nasi pracownicy pojawią się na miejscu z kamerą termowizyjną i niezbędnym sprzętem. Później wskażą miejsca newralgiczne, gdzie ubywa najwięcej ciepła. Dzięki temu klient może we właściwy sposób zagospodarować to miejsce i ograniczyć straty.

Każdy może liczyć na taką usługę?

Jest ona dostępna dla każdego klienta, mamy ją w swoim pakiecie, jest odpowiednio wyceniona. To rozwiązanie ma pomóc ograniczyć koszty ponoszone przez użytkowników, ponieważ pozwala bardziej efektywnie gospodarować energią - przede wszystkim ograniczyć jej zużycie.

Na ceny mają też wpływ zewnętrzne czynniki, niezależne od samej firmy.

Zgadza się. Otwierając nowoczesną elektrociepłownię przed trzema laty, podjęliśmy decyzję, że metodologia związana ze wzrostem cen ciepła jest oparta o wskaźnikowe ceny referencyjne, które są publikowane corocznie przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE). Przez ostatnie dwa lata w ogóle nie podnosiliśmy cen. Jednak w tym czasie dużo wydarzyło się w makrootoczeniu. Na przykład drastycznie wzrosły koszty środowiskowe związane ze wzrostem cen uprawnień do emisji CO₂ (z 6 euro za tonę dwutlenku węgla do blisko 30 euro). Te koszty mają wpływ na ceny referencyjne, które prezes URE ogłosił 30.03.2020 roku i będą one niestety przeniesione na ceny ciepła również w Toruniu.

Wspominaliśmy o wartościach ekologicznych. Pan, nie tylko jako prezes nowoczesnej elektrociepłowni, ale też osobiście jest przekonany, że trzeba je wprowadzać?

Rzeczywiście, jestem mocno przekonany do transformacji energetycznej. Polska jej potrzebuje. Od wielu lat mówi się o tym, że energetyka węglowa jest w odwrocie. Oczywiście w naszym kraju też jest ona potrzebna, bo produkcji energii z bloków węglowych nie da się tak po prostu „wymazać”. Te zmiany wymagają kilku lat. Natomiast kierunek, który przyjęliśmy i wprowadziliśmy w Toruniu jest odpowiedni - także dla innych miast w kraju.

Nie wszystkie ciepłownie w kraju działają tak jak PGE Toruń. W jakim czasie można przygotować niezbędne instalacje i dostosować je do wytwarzania ciepła w sposób bardziej przyjazny dla środowiska?

Kiedy spotykam się z władzami innych miast i branżystami, wszyscy zazdroszczą nam naszej elektrociepłowni w Toruniu. Dziś opłaty środowiskowe, wymogi dotyczące polityki klimatycznej, limitów emisji poszczególnych zanieczyszczeń powodują, że władze samorządowe innych miast mają problem z utrzymaniem źródła ciepła opartego na paliwie węglowym. Muszą podjąć decyzję o zmianie swojego modelu energetycznego. 

Mówiąc o ekologicznych źródłach ciepła - co z geotermią? Mówiło się, że geotermalne źródło ojca Tadeusza Rydzyka będzie włączone do sieci ciepłowniczej i pomoże w ogrzewaniu Torunia. To się już dzieje?

Jako osoba, która odpowiada za cały system ciepłowniczy (źródło ciepła, sieć, węzły cieplne) mogę powiedzieć, że odnawialne źródło energii poprawi efektywność naszego systemu ciepłowniczego. Polityka klimatyczna, o której już rozmawialiśmy, zawiera w sobie tzw. „zazielenienie” energetyki i pojawienie się w systemach również odnawialnych źródeł energii. W Toruniu oprócz naszego wybudowanego trzy lata temu kogeneracyjnego, niskoemisyjnego, gazowego źródła energii, mamy również możliwość przyłączenia odnawialnego źródła energii - w tym przypadku geotermii.

Dlaczego to rozwiązanie może być korzystne?

Przede wszystkim inwestycja w źródła geotermalne odbywa się po drugiej stronie miasta i systemu ciepłowniczego. Zatem podłączenie tego źródła wpłynie na efektywność systemu, w tym m.in na poprawę układu hydraulicznego oraz ograniczenie strat ciepła podczas przesyłania do zachodniej części miasta. Jednocześnie będzie to również realizacja wymogów stawianych obecnie przez Unię Europejską w zakresie polityki klimatycznej i pojawiania się odnawialnych źródeł energii w systemach takich jak nasz.

Kiedy takie przyłączenie ewentualnie byłoby możliwe?

Od kilku lat rozmawiamy z przedstawicielami Geotermii Toruń, która odpowiada za źródło geotermalne. PGE Toruń w tym przypadku nie jest inwestorem. Za to źródło odpowiada Geotermia Toruń związana z fundacją Lux Veritatis. Współpracujemy w zakresie rozwiązań technicznych, tak aby optymalnie wykorzystywać to źródło w systemie ciepłowniczym Torunia. Trudno dokładnie odpowiedzieć na pytanie “kiedy”, ponieważ termin zakończenia prac nad źródłem geotermalnym i produkcji ciepła przy jego wykorzystaniu zależy od inwestora. Mogę powiedzieć, że nasze źródło kogeneracyjne wybudowaliśmy w 21 miesięcy.

Wspieracie lokalne inicjatywy i sport. Jesteście obecni na lokalnym rynku.

Oczywiście, jako podmiot działający lokalnie od lat staramy się wspierać lokalne wydarzenia, nie tylko sportowe, m.in łyżwiarstwo figurowe dzieci i młodzieży, ale też kulturalne. Pomagamy Toruńskiej Orkiestrze Symfonicznej, obejmując ją patronatem. PGE Toruń rok temu była mecenasem kultury, w ramach patronatu nad TOS, w tym roku mecenat objęła PGE Energia Ciepła. Wspieramy też, jak Pan zauważył, lokalne wydarzenia sportowe i kulturalne. Czasami symbolicznie, ale dla organizatorów nawet te symboliczne wsparcie wiele znaczy.

Czy zmieniła się sytuacja pracowników? Oszczędności, o których Pan mówi, wpłynęły także na nich?

Duży przegląd kompetencji, potrzeb rozwoju naszych pracowników, zrobiliśmy trzy lata temu, kiedy uruchomiliśmy elektrociepłownię gazową. W efekcie mogę powiedzieć, że dziś mamy jedną z lepszych kadr technicznych, handlowych i administracyjnych w całej branży ciepłowniczej i energetycznej. Zawsze podkreślam, że doświadczenie w realizacji tego projektu oraz w budowaniu relacji na rynku potwierdzają fachowość naszej kadry. Większość naszych pracowników, szybko znalazłaby pracę w innych lokalizacjach związanych z branżą.

Załoga jest już doświadczona, ale zwracamy uwagę, żeby pojawiali się wśród nas nowi pracownicy, którzy stopniowo wymieniają starszych kolegów. Nasza spółka jest postrzegana przez pracowników jako dobry i stabilny pracodawca. Odejścia z PGE Toruń następują w zasadzie tylko z woli pracownika np. odchodzącego na emeryturę.

Co uważacie za swoje największe wyzwania w najbliższym czasie?

Bez wątpienia to kontynuacja polityki klimatycznej i poprawa efektywności systemu ciepłowniczego. Musimy ją prowadzić, aby zapewnić bezpieczeństwo odbiorcom ciepła, przy optymalnych i akceptowalnych kosztach.

Dużym wyzwaniem dla zarządu i dla mnie jest też wymiana pokoleniowa, o której wspominałem wcześniej. Mamy załogę, która posiada unikalne kompetencje nabywane przez lata i jest bardzo trudna do zastąpienia. W związku z tym, w ramach projektu Energetyczna kariera, współpracujemy z toruńskimi szkołami technicznymi - Zespołem Szkół Mechanicznych Elektrycznych i Elektronicznych oraz Zespołem Szkół Inżynierii Środowiska, które przygotowują młodych ludzi do pracy w energetyce.

Rozmawiał Tomasz Kaczyński.

fot. PGE Toruń

Chcesz być na bieżąco z informacjami z Torunia i okolic? Polub nas na Facebooku