Kluczowe czynniki do rozważenia przy składaniu wniosku o rozwód w UK

Dla Polaków planujących rozwód w Wielkiej Brytanii zrozumienie lokalnego systemu prawnego jest szczególnie ważne. Przedstawiamy kluczowe czynniki, które trzeba rozważyć przy podejmowaniu takiej decyzji.

Decyzja o zakończeniu małżeństwa nigdy nie jest łatwa, a gdy dochodzi do tego złożoność przepisów prawnych obcego kraju, proces może wydawać się przytłaczający. Dla Polaków planujących rozwód w UK, zrozumienie lokalnego systemu prawnego jest szczególnie kluczowe.

Niezależnie od tego, czy mieszkasz w Zjednoczonym Królestwie od kilku miesięcy, czy wielu lat, poznanie brytyjskiego prawa rozwodowego pomoże ci podejmować świadome decyzje i przygotować się na nadchodzące zmiany.

System rozwodowy w UK przeszedł znaczące zmiany w ostatnich latach, wprowadzając nowe podejście do zakończenia małżeństwa.

Nowe prawo rozwodowe bez orzekania o winie

W kwietniu 2022 roku w Anglii i Walii weszła w życie nowa ustawa rozwodowa. Najważniejszą zmianą w brytyjskim prawie rozwodowym jest wprowadzenie rozwodu bez orzekania o winie, eliminującego konieczność wskazywania winnego rozpadu małżeństwa.

Kluczowe elementy nowego systemu obejmują:

- możliwość złożenia wniosku samodzielnie lub wspólnie z małżonkiem;

- brak konieczności udowadniania niewłaściwego zachowania drugiej strony;

- wystarczające oświadczenie, że małżeństwo rozpadło się nieodwracalnie;

- minimalny okres 20 tygodni od złożenia wniosku do uzyskania warunkowego nakazu rozwodowego;

- brak możliwości sprzeciwienia się rozwodowi przez drugą stronę.

Wymogi dotyczące jurysdykcji i miejsca zamieszkania

Aby złożyć wniosek o rozwód w UK, musisz spełniać określone kryteria. Sądy brytyjskie mają jurysdykcję nad sprawą rozwodową, gdy co najmniej jedna ze stron ma stałe miejsce zamieszkania w Wielkiej Brytanii lub była rezydentem przez co najmniej sześć miesięcy przed złożeniem wniosku.

Kryteria jurysdykcyjne po Brexicie obejmują sytuacje, gdy:

- oboje małżonkowie mają miejsce stałego zamieszkania w Anglii lub Walii;

- ostatnie wspólne miejsce zamieszkania małżonków było w Anglii lub Walii, a jeden z nich nadal tam mieszka;

- pozwany ma miejsce stałego zamieszkania w Anglii lub Walii;

- wnioskodawca mieszkał w Anglii lub Walii przez co najmniej rok bezpośrednio przed złożeniem wniosku;

- wnioskodawca mieszkał w Anglii lub Walii przez co najmniej sześć miesięcy przed złożeniem wniosku i jest obywatelem brytyjskim.

Zrozumienie procesu rozwodowego pomaga przygotować się na nadchodzące etapy.

Złożenie wniosku o rozwód

Proces rozpoczyna się od formalnego wniosku. Wniosek o rozwód można złożyć online poprzez oficjalny portal rządowy lub w formie papierowej do właściwego sądu rodzinnego, uiszczając opłatę sądową wynoszącą obecnie £593.

Składając wniosek należy przygotować:

- oryginał aktu małżeństwa (z tłumaczeniem przysięgłym, jeśli ślub odbył się poza UK);

- dowód tożsamości ze zdjęciem;

- dokument potwierdzający adres zamieszkania;

- dane kontaktowe współmałżonka, w tym aktualny adres do doręczeń.

Od warunkowego do ostatecznego nakazu rozwodowego

Proces rozwodowy obejmuje dwa główne etapy sądowe. Po okresie refleksji trwającym minimum 20 tygodni od złożenia wniosku, sąd wydaje warunkowy nakaz rozwodowy (Conditional Order), a po kolejnych sześciu tygodniach można wnioskować o ostateczny nakaz rozwodowy (Final Order), który prawnie kończy małżeństwo.

Najważniejsze etapy procesu:

- potwierdzenie doręczenia wniosku współmałżonkowi;

- oczekiwanie obowiązkowego 20-tygodniowego okresu refleksji;

- złożenie wniosku o wydanie warunkowego nakazu rozwodowego;

- uczestnictwo w rozprawie sądowej (jeśli wymagane);

- złożenie wniosku o ostateczny nakaz rozwodowy po upływie minimum 6 tygodni.

Aspekty finansowe często stanowią najbardziej złożoną część procesu rozwodowego.

Podział majątku i zobowiązań

Sądy brytyjskie kierują się zasadą sprawiedliwego podziału. Przy podziale majątku sądy w UK dążą przede wszystkim do sprawiedliwego, a niekoniecznie równego podziału, biorąc pod uwagę szereg czynników, w tym długość małżeństwa, potrzeby dzieci oraz wkład każdej ze stron.

Sąd uwzględnia następujące elementy:

- potrzeby mieszkaniowe obojga stron, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb dzieci;

- obecne i przyszłe dochody i zdolność zarobkową;

- standard życia podczas małżeństwa;

- wiek stron i czas trwania małżeństwa;

- wkład w prowadzenie domu i wychowanie dzieci;

- indywidualne potrzeby, w tym zdrowotne.

Alimenty i wsparcie finansowe

W niektórych przypadkach zasądza się bieżące wsparcie finansowe. Brytyjskie sądy mogą zarządzić okresowe lub bezterminowe świadczenia alimentacyjne między małżonkami (spousal maintenance), których wysokość zależy od potrzeb beneficjenta i możliwości finansowych płatnika.

Formy wsparcia finansowego obejmują:

- okresowe płatności alimentacyjne na rzecz współmałżonka;

- alimenty na dzieci (ustalane najczęściej przez Child Maintenance Service);

- jednorazowe płatności wyrównawcze;

- podział świadczeń emerytalnych;

- transfer lub sprzedaż nieruchomości.

Dobro dzieci jest priorytetem w brytyjskim systemie prawnym.

Opieka nad dziećmi i miejsce zamieszkania

Sądy koncentrują się na najlepszym interesie dziecka. Brytyjskie sądy rodzinne kierują się przede wszystkim zasadą dobra dziecka (welfare principle), zakładając, że utrzymanie kontaktu z obojgiem rodziców służy dobru dziecka, o ile nie istnieją obawy dotyczące bezpieczeństwa.

Przy ustalaniu opieki nad dziećmi sąd rozważa:

- potrzeby emocjonalne i fizyczne dziecka;

- wpływ potencjalnych zmian na dziecko;

- zdolność każdego z rodziców do zaspokojenia potrzeb dziecka;

- życzenia i odczucia dziecka (stosownie do wieku i dojrzałości);

- ryzyko potencjalnej krzywdy dla dziecka.

Plany rodzicielskie i współdecydowanie

Współpraca rodziców jest aktywnie promowana. Brytyjski system prawny zachęca rodziców do tworzenia wspólnych planów rodzicielskich (parenting plans), określających szczegóły opieki nad dziećmi, bez konieczności formalnego orzeczenia sądowego.

Typowy plan rodzicielski obejmuje ustalenia dotyczące:

- miejsca zamieszkania dziecka;

- harmonogramu kontaktów z drugim rodzicem;

- podziału czasu podczas wakacji i świąt;

- podejmowania ważnych decyzji dotyczących edukacji i zdrowia;

- komunikacji między rodzicami w sprawach dotyczących dziecka.

Polscy obywatele w UK muszą uwzględnić dodatkowe kwestie międzynarodowe.

Uznawanie brytyjskich rozwodów w Polsce

Brytyjskie orzeczenia rozwodowe są zasadniczo uznawane w Polsce. Rozwód uzyskany w Wielkiej Brytanii jest automatycznie uznawany w Polsce bez konieczności dodatkowego postępowania, choć w niektórych sytuacjach może być potrzebne formalne potwierdzenie uznania orzeczenia.

Ważne aspekty do rozważenia:

- automatyczne uznanie na podstawie przepisów unijnych dla rozwodów orzeczonych przed końcem 2020 roku;

- dla nowszych rozwodów - uznanie na podstawie polskich przepisów o uznawaniu zagranicznych orzeczeń;

- możliwość uzyskania zaświadczenia potwierdzającego uznanie orzeczenia w Polsce;

- potrzeba uwierzytelnienia i tłumaczenia dokumentów rozwodowych.

Powrót do Polski po rozwodzie

Plany repatriacyjne wymagają starannego rozważenia. Jeśli planujesz powrót do Polski po rozwodzie, a w UK pozostaje drugi rodzic, konieczne może być uzyskanie formalnej zgody na przeprowadzkę dzieci lub nakazu sądowego zezwalającego na relokację.

Kwestie do zaplanowania przed przeprowadzką:

• formalna zgoda drugiego rodzica na przeprowadzkę dzieci;
• plan utrzymania kontaktu dzieci z rodzicem pozostającym w UK;
• ustalenia dotyczące podziału kosztów podróży;
• rozważenie jurysdykcji dla przyszłych sporów rodzicielskich;
• konsultacja z prawnikiem przed finalizacją planów przeprowadzki.

Nawigowanie przez rozwód w obcym systemie prawnym wymaga odpowiedniego wsparcia.

Wybór odpowiedniego prawnika

Specjalistyczna wiedza jest kluczowa. Wybierając prawnika do sprawy rozwodowej w UK, warto poszukać solicitorów specjalizujących się w prawie rodzinnym, którzy mają doświadczenie w pracy z klientami polskojęzycznymi i rozumieją specyfikę międzynarodowych aspektów rozwodu.

Przy wyborze prawnika zwróć uwagę na:

- specjalizację w prawie rodzinnym, potwierdzoną akredytacjami;

- doświadczenie w sprawach z elementem międzynarodowym;

- znajomość języka polskiego lub dostęp do profesjonalnych tłumaczy;

- przejrzysty system opłat i informacje o kosztach;

- rekomendacje od innych klientów o podobnym tle kulturowym.

Dostępne formy pomocy i mediacji

W UK dostępne są różne formy wsparcia podczas procesu rozwodowego. Poza pomocą prawną, warto rozważyć mediację rodzinną, która w brytyjskim systemie jest często obowiązkowym pierwszym krokiem przed rozpoczęciem postępowania sądowego w sprawach dotyczących dzieci.

Formy dostępnego wsparcia:

- mediacja rodzinna, częściowo finansowana przez państwo dla osób o niskich dochodach;

- poradnictwo finansowe dotyczące podziału majątku;

- wsparcie psychologiczne dla dorosłych i dzieci;

- grupy wsparcia dla osób przechodzących przez rozwód;

- organizacje polonijne oferujące pomoc i doradztwo.

Rozwód w obcym systemie prawnym może być złożonym doświadczeniem, ale zrozumienie brytyjskich przepisów i procedur znacząco ułatwia ten proces. Nowe prawo rozwodowe w UK, eliminujące konieczność udowadniania winy, uprościło procedurę, jednak aspekty finansowe i ustalenia dotyczące dzieci nadal wymagają starannego planowania.

Dla Polaków mieszkających w Wielkiej Brytanii szczególnie ważne jest uwzględnienie międzynarodowych aspektów rozwodu, w tym uznawania orzeczeń w Polsce oraz implikacji potencjalnego powrotu do kraju. Profesjonalne wsparcie prawne, najlepiej od specjalistów rozumiejących oba systemy prawne, jest nieocenione w skutecznym przeprowadzeniu tego trudnego procesu.

Chcesz być na bieżąco z informacjami z Torunia i okolic? Obserwuj nas na Facebooku oraz Instagramie.