550. rocznica urodzin Mikołaja Kopernika w Toruniu

550 lat temu w Toruniu urodził się wybitny astronom, intelektualista, jeden z najznakomitszych umysłów swojej epoki. 19 lutego swoje święto obchodzi także Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Tegoroczne uroczystości połączone były ze Światowym Kongresem Kopernikańskim, podczas którego wykład inauguracyjny wygłosił prof. Phillip James Edwin Peebles, kanadyjski astronom i kosmolog, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki.

Uroczyste obchody święta toruńskiej Alma Mater rozpoczęła msza święta w bazylice katedralnej św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty, której przewodniczył prymas Polski abp Wojciech Polak. Po nabożeństwie w kaplicy rodziny Kopernika odsłonięto pamiątkową tablicę. Zebrani przeszli następnie na Rynek Staromiejski, gdzie pod pomnikiem Mikołaja Kopernika złożyli wiązanki kwiatów.

Tegoroczne święto UMK połączone było z uroczystą inauguracją Światowego Kongresu Kopernikańskiego, zorganizowanego, przy współudziale samorządu województwa kujawsko-pomorskiego, przez toruńską uczelnię, Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski i Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk. W Auli UMK spotkali się przedstawiciele środowisk akademickich, parlamentarzyści, samorządowcy i duchowni.

- Mikołaj Kopernik pokazuje nam, czym winny być studia uniwersyteckie. To nie tylko czas zdobywania wiedzy, ale także – a może przede wszystkim – przestawiania perspektywy, wykształcenia zdolności do własnej oceny zdarzeń i prawd, a nawet buntu wobec zastanych schematów. Uniwersytet musi kształcić wyobraźnię kolejnych pokoleń, wyobraźnię, która pozwoli spojrzeć poza ciasne horyzonty. To warunek postępu - podkreślił w swoim wystąpieniu rektor UMK prof. Andrzej Sokala. –Niech refleksja nad dziedzictwem wielkiego astronoma towarzyszy państwu w waszym życiu i pracy – zakończył.

Gościem specjalnym, który wygłosił wykład otwierający kongres, był prof. Phillip James Edwin Peebles, kanadyjsko-amerykański fizyk, kosmolog, astrofizyk i astronom, jeden z pionierów teorii formowania się struktur kosmicznych, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki w 2019 roku za osiągnięcia w dziedzinie kosmologii fizycznej. Po zakończonym wystąpieniu z rąk prof. Andrzeja Sokali odebrał reprint najwybitniejszego dzieła Kopernika De revolutionibus orbium coelestium.

- Postać Mikołaja Kopernika towarzyszyła mi osobiście w istotnych etapach życia – począwszy od wspomnień związanych z pięćsetną rocznicą urodzin wybitnego astronoma, poprzez naukę w Liceum im. Mikołaja Kopernika w Toruniu i na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika, do udziału w spotkaniu z Janem Pawłem II w auli uniwersytetu - mówił podczas uroczystości otwarcia Światowego Kongresu Kopernikańskiego marszałek Piotr Całbecki.  – Dr Cecylia Iwaniszewska, pierwsza kobieta, która ukończyła astronomię na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, napisała, że „[…] najgodniejszym wyrazem kultu Kopernika w Polsce jest kontynuowanie nauki, której on się poświęcał i którą skierował na nowe tory”. Życzmy sobie, aby nauka w naszym kraju mogła się rozwijać w duchu kopernikańskim i służyć dobru każdego człowieka – dodał.

- Mikołaj Kopernik łączy – pokolenia, miasta, regiony, narody, cały świat nauki. W tym duchu powstał także Szlak Kopernikowski, który połączył trzy województwa – pomorskie, kujawsko-pomorskie i warmińsko-mazurskie. Wędrująca formuła Światowego Kongresu Kopernikańskiego, który odbywa się w Toruniu, kolejne w Krakowie, Olsztynie i ponownie w Toruniu, to wielkie przesłanie, uzupełnienie wiedzy kopernikańskiej. Warmia i Mazury – to piękne miejsca i fakty z nim związane. Już dziś zapraszam do uczestnictwa w kolejnych edycjach kongresu  - mówił marszałek województwa warmińsko-mazurskiego Gustaw Marek Brzezin.

Kolejne odsłony Światowego Kongresu Kopernikańskiego odbędą się w Krakowie (24-26 maja) i Olsztynie (21-24 czerwca), a na zakończenie wrócą do Torunia (12-15 września). Oficjalna strona Światowego Kongresu Kopernikańskiego

Rok 2023, w którym przypada 550. rocznica urodzin Mikołaja Kopernika, obfituje w wydarzenia popularyzujące dorobek naukowy wybitnego astronoma i promujące związane z nim miejsca w naszym regionie.

W sobotę (18 lutego) podczas koncertu Toruńskiej Orkiestry Symfonicznej poza utworami Richarda Straussa, Ludvika van Beethovena i Gustava Holsa zabrzmiał także „Taniec sfer niebieskich”, skomponowany przez Adama Wesołowskiego z okazji jubileuszowej rocznicy urodzin astronoma.

Mieszkańców zapraszamy do oglądania wystaw „Z Torunia do gwiazd. Mikołaj Kopernik w zbiorach ikonograficznych Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu” i „Szlak Kopernikowski na Kujawach i Pomorzu” oraz do odwiedzenia Kujawsko-Pomorskiego Teatru Muzycznego, gdzie czekają wystawa plakatów i spektakl muzyczny. Przed premierą musicalu odbyło się spotkanie, podczas którego zaprezentowano wizualizacje projektu rozbudowy Książnicy Kopernikańskiej. także Czytaj Prelekcje, wystawy, koncerty i spektakle – Rok Mikołaja Kopernika w regionie

Od najbliższego wtorku (21 lutego) w toruńskim Ratuszu Staromiejskim będzie można oglądać oryginalne egzemplarze trzech pierwszych wydań największego dzieła Kopernika „De revolutionibus” (norymberskie, bazylejskie i amsterdamskie). Wystawa przygotowana została przez Książnicę Kopernikańską, Muzeum Okręgowe w Toruniu i Archiwum Państwowe.

Partnerem modułu jest Województwo Kujawsko-Pomorskie.