Sensacyjne odkrycie archeologiczne pod Toruniem. Znamy wyniki badań

Poznaliśmy wyniki pierwszych badań tzw. rondeli, których pozostałości zostały odkryte w Łysomicach i Tylicach. Badania sfinansowała gmina Łysomice.

Wracamy do sensacyjnego odkrycia archeologów pod Toruniem. Przypomnijmy - pod koniec zeszłego roku pojawiły się informacje, że Mateusz Sosnowski (Instytut Archeologii UMK w Toruniu) oraz Jerzy Czerniec (Instytut Archeologii i Etnologii Państwowej Akademii Nauk) podczas analizy zdjęć z Google Maps i Google Earth zauważyli charakterystyczne kręgi na polach w okolicach wsi Łysomice i wsi Tylice.

Ślady dwóch konstrukcji o średnicy ok. 85 metrów oddalone są od siebie o ponad 4 km i składają się z systemu trzech owalnych rowów o wspólnym środku. W Polsce potwierdzono do tej pory istnienie śladów 10 tego typu budowli. Nigdy jednak nie odnaleziono ich na wschód od linii Wisły. Odkrycie “rondeli” w gminie Łysomice od razu uznano za sensację w naukowym świecie. Dlaczego?

Obiekty miały powstać ok 7 tys. lat temu. Zgodnie z dotychczasową wiedzą tereny ziemi chełmińskiej uznawano za peryferyjny w czasach neolityzacji Europy. Wyniki przeprowadzonych w kwietniu badań sugerują, że było zupełnie inaczej. 

Co udało się ustalić zespołowi archeologów, który badał rondele pod Toruniem? Rowy miały ok. 2 m głębokości i ok. 3 m szerokości, a ich przekrój był V-kształtny. Taka wielkość i rozmiar obiektów oznaczają, że ich budowie towarzyszył wysiłek dziesiątek ludzi, korzystających z prymitywnych “kopaczek” z poroża lub kości. Zatem zmianie musi ulec przekonanie o braku funkcjonowania stabilnych społeczności na terenie ziemi chełmińskiej. 

Wewnątrz rowu w Tylicach naukowcy znaleźli też fragmentów naczyń ceramicznych, pochodzących najprawdopodobniej z okresu tzw. kultury ceramiki wstęgowej rytej, funkcjonującej wcześniej niż datuje się powstanie rondeli. To może oznaczać, że obiekt mógł zostać wzniesiony na miejscu dawniejszej osady.

Ogólnie tego typu konstrukcje uważa się za centrum życia społeczno-kulturalnego danej zbiorowości - miejsce sprawowania kultu i obrzędów. Czasami mogły mieć funkcje obronne, na które wskazują palisady otaczające rowy. Tych w gminie Łysomice na razie nie potwierdzono. Jednak odkryte pod Toruniem rondele, będą jeszcze wielokrotnie badane. Właśnie po to, aby określić ich rolę dla społeczności pierwszych rolników na wschód od Wisły, a także ustalić znaczenie ziemi chełmińskiej w kontekście procesów neolityzacji na ówczesnej mapie Europy.

(Arkadiusz Kobyliński)

fot. Urząd Gminy Łysomice

Chcesz być na bieżąco z informacjami z Torunia i okolic? Polub nas na Facebooku